المان های کلیدی در معماری ایرانی
المان های کلیدی در معماری ایرانی، نشان دهنده ی اصالت، هویت فرهنگی و خلاقیت معماران گذشته این سرزمین هستند. این عناصر نه تنها پاسخگوی نیازهای اقلیمی و فرهنگی مردم بوده اند، بلکه با زیبایی شناسی خاص خود، روح هنر ایرانی را نیز به نمایش گذاشته اند. معماری سنتی ایران با بهره گیری از جزئیاتی دقیق و هدفمند، فضایی گرم، صمیمی و در عین حال کاربردی را ایجاد کرده است. در ادامه، با برخی از این المان های شاخص همچون سکوها، سردرهای تزئینی، درهای ورودی و هشتی ها آشنا خواهیم شد که هر کدام نقشی مهم در ساختار خانه های ایرانی ایفا می کردند.
بررسی المان های کلیدی در معماری ایرانی
در این بخش، به معرفی المان های کلیدی در معماری ایرانی می پردازیم. خانه های اصیل ایرانی با بهره گیری از معماری ایرانی، به گونه ای طراحی شده اند که معمولاً شامل دو بخش اصلی به نام های اندرونی و بیرونی هستند.
خانه های سنتی ایرانی با طراحی خاص و منحصربه فرد، نمایانگر سبک معماری ویژه ای هستند که در آن عناصر و نمادهای خاص فرهنگی و بومی ایران به چشم می خورد؛ عناصری که مشابه آن ها را نمی توان به راحتی در معماری دیگر کشورهای جهان یافت. از المان های کلیدی خانه های سنتی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· سکوها
در دو طرف درب ورودی خانه های قدیمی، سکوهایی وجود داشت که در زبان عامیانه به آن ها پاخوره می گفتند. این سکوها، مکانی برای نشستن مراجعان یا مهمانانی بود که احتیاجی به ورود به داخل خانه نداشتند.
· سردر ورودی
یکی از المان های کلیدی در معماری ایرانی، بخش زینتی بالای در ورودی بود که به صورت هلالی طراحی می شد و تنها قسمت نمای بیرونی خانه بود، همچنین این بخش اغلب با کاشی کاری های زیبا تزیین می شد.
این سردرها با هدف جلوگیری از نفوذ باران و برف در فصل های سرد و همچنین جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید در تابستان ساخته می شدند.
در بخش بالایی سردر، معمولاً آیات قرآن یا جملات مذهبی به صورت خوش نویسی، کاشی کاری یا حکاکی نوشته می شد تا افراد هنگام ورود و خروج از زیر این عبارات عبور کنند.
· در ورودی
در ادامه ی مقاله ی المان های کلیدی در معماری ایرانی، بایستی گفت بیشتر خانه هایی که با معماری سنتی ایرانی ساخته شده اند، دارای درهای دو لنگه و عمدتاً چوبی هستند.
هر لنگه ی در یک کوبه ی مجزا دارد که از نظر صدا با دیگری تفاوت دارد و معمولاً یکی برای مردان و دیگری برای زنان در نظر گرفته شده است.
· هشتی ها
پس از عبور از در اصلی، فضای کوچکی به نام هشتی قرار دارد. این بخش معمولاً به شکل چهارگوش، هشت ضلعی یا نیمه هشت ضلعی ساخته می شد و سقفی کوتاه با نورگیر کوچکی در بالای گنبد خود داشت.
در این بخش از مبحث المان های کلیدی در معماری ایرانی، خوب است بدانید که هشتی ها غالباً دارای سکوهایی برای نشستن بودند و به عنوان فضایی واسط برای دسترسی به قسمت های مختلف خانه یا گاه چند واحد مسکونی مجاور مورد استفاده قرار می گرفتند.
در خانه های بزرگ تر، مسیرهایی از هشتی به سمت اندرونی و بخش های خدمه نیز کشیده شده بود، و این فضا در بسیاری موارد برای جداسازی فضای زنان و مردان نیز کاربرد داشت.
سخن پایانی
المان های کلیدی در معماری ایرانی، بازتابی از فرهنگ، هنر و نیازهای زیستی مردمان این سرزمین هستند که همچنان الهام بخش طراحی های معاصر و حفظ هویت معماری بومی اند.با مراجعه به سایت نگار تاردایس، می توانید از اطلاعات مربوط به معماری خانه های سنتی ایرانی و جذابیت های آن آگاه شوید. این سایت در زمینه های مختلفی از جمله طراحی و ساخت آشپزخانه،بازسازی و دکوراسیون داخلی، طراحی و ساخت غرفه های نمایشگاهی، طراحی و ساخت المان های معماری و... فعالیت می کند.